Spready bankowe w listopadzie-spadek, ale tylko w ujęciu procentowym

Na przestrzeni listopada wartość średniego rynkowego spreadu określającego różnicę pomiędzy kursem kupna i sprzedaży walut obcych w polskich bankach malała w ujęciu procentowym zgodnie dla wszystkich najważniejszych walut. Najsilniejszy spadek dotyczył dolara amerykańskiego – spread na parze USD/PLN zanurkował niemal o 20 pkt. bazowych i zatrzymał się na poziomie 5,79 proc. W przypadku euro i franka szwajcarskiego obniżka miała dużo łagodniejszy charakter, mieszcząc się w granicach 5-10 pkt. bazowych.

Nie mniej jednak zaszłe zmiany nie wynikają z nowego kierunku polityki cenowej banków, lecz są wyłączną konsekwencją wahań kursowych. Pomijając niewielkie jedno- lub dwugroszowe odchylenia, średnie wartości spreadów wyrażonych kwotowo utrzymują się na niezmienionym poziomie już niemal 2 lata. Ich ostatnie istotne modyfikacje miały miejsce w ostatnim kwartale 2008 r. i w początkowych miesiącach 2009 r., a więc bezpośrednio po wybuchu światowego kryzysu finansowego utożsamianego z upadkiem banku inwestycyjnego Lehman Brothers we wrześniu 2008 r. To właśnie wtedy banki masowo nabrały awersji do ryzyka i znacząco zwiększyły widełki cenowe między kursem kupna i sprzedaży walut obcych. Od tamtego czasu średni spread w ujęciu kwotowym dla dolara, franka i euro w stosunku do złotego oscyluje odpowiednio wokół 18, 19 i 25 groszy.

Procentowy wzrost spreadów w listopadzie to zatem efekt deprecjacji złotego, który mocno tracił na wartości szczególnie w stosunku do amerykańskiej waluty. Przełomowym momentem okazała się decyzja Fed-u dotycząca wdrożenia programu skupu rządowych obligacji o wartości 600 mld USD, która wybiła kurs pary USD/PLN z 5-miesięcznego trendu spadkowego, choć na zdrowy rozum powinna w dłuższej perspektywie osłabić dolara. Oliwy do ognia dolała Irlandia, która oficjalnie zwróciła się do swoich sojuszników o pomoc finansową i wywołała chwilową panikę wśród inwestorów na całym świecie. W efekcie odpływ kapitału z rynków krajów wschodzących, w tym z Polski, definitywnie pogrążył złotego.

Wprawdzie irlandzki kryzys został póki co przytłumiony, to jednak zagrożeń dla stabilności złotego jest więcej. W kolejce do bankructwa stoją kolejne europejskie kraje. Jeśli UE i MFW będą zmuszone ratować także Hiszpanię czy Portugalię, to nawet rekordowo wysoka dynamika wzrostu PKB w polskiej gospodarce nie uchroni złotego przed deprecjacją. Jak będzie naprawdę – tego nie wiadomo, gdyż zachowanie się kursów walutowych jest nieobliczalne i ich długoterminowa prognoza przypomina trochę wróżenie z fusów… Dlaczego wysokość spreadów jest tak ważna dla kredytobiorców? Kursy kupna i sprzedaży obcej waluty są odpowiednio kursami przeliczeniowymi przy wypłacie kredytów walutowych i ich późniejszej spłacie. Wynika z tego, że nawet przy założeniu zerowej stopy procentowej już w momencie otrzymania z banku pożyczki rozliczanej np. w euro lub frankach jesteśmy bankowi winni więcej niż faktycznie otrzymaliśmy.

Warto zwrócić uwagę, że zapisy Rekomendacji T, która jeszcze przed świętami w pełni wejdzie w życie, rodzą możliwość ominięcia kosztu związanego ze spreadem, ponieważ upoważniają klienta do żądania wypłaty kredytu walutowego bezpośrednio w obcej walucie zamiast w złotych. W połączeniu z obowiązującym prawem kredytobiorcy do dokonywania spłaty długu także w obcej walucie, taki przywilej stwarza szansę na tańsze refinansowanie starych kredytów walutowych właśnie z pominięciem kosztów spreadu.

Sylwester Góreczny
Analityk Comperia.pl

W jakiej walucie wybrać kredyt? Polski złoty czy waluta obca?

Zmiany poziomu spreadu walutowego wyrażonego w procentach w okresie wrzesień 2007-listopad 2010:

Zmiany poziomu spreadu walutowego wyrażonego w groszach w okresie wrzesień 2007- listopad 2010:

Zmiana średniego poziomu kursu spłaty kredytu w danej walucie wrzesień 2007- listopad 2010: