W czasach kryzysu gospodarczego finanse osobiste każdego z nas wymagają dobrego zarządzania z naszej strony. Wszystkie wydatki należy wówczas solidnie przeanalizować pod kątem ich zasadności, gdyż liczy się każda złotówka. Jak dobrze zarządzać swoim majątkiem? Jak sprawić, by kryzys ekonomiczny nie był dla nas bardzo dotkliwy?
Wiele osób w dobie kryzysu nie potrafi rozsądnie zarządzać swoimi finansami. Kiedy ceny idą w górę, a dochody pozostają na niezmienionym poziomie, należy zwrócić baczniejszą uwagę na swoje wydatki.
Czarna godzina, trudne miesiące i chude lata
I chociaż dobrze jest zawsze oszczędzać na tzw. “czarną godzinę”, to jednak w niepewnych czasach - warto to robić ze dwojoną siłą. Tak aby przygotować się na nadejście „trudnych miesięcy” czy wręcz „chudych lat” i sprostanie konieczności ponoszenia większych kosztów w celu utrzymania stopy życiowej na dotychczasowym poziomie. Innymi słowy, chodzi o to, by móc przejść przez okres kryzysu bez zbytnich wyrzeczeń.
Przede wszystkim powinniśmy dokładnie planować nasze finanse osobiste.Warto jest na początku miesiąca przeprowadzić podstawową kalkulację - odliczyć pieniądze na czynsz i na inne opłaty, oraz na żywność. Dopiero po odjęciu tych kwot, to co nam zostanie stanowić będzie nasz budżet „do wydania”, z którego można pokrywać koszty – w pierwszej kolejności innych potrzebnych artykułów lub usług oraz drobnych przyjemności.
Dobrze jest wiedzieć, ile dokładnie możemy wydać na inne potrzeby, żeby nie przekraczać tych “limitów”, i aby potem nie okazało się, że zabraknie nam na chleb, a do wypłaty będzie jeszcze daleko. Aby mieć taką wiedzę, należy po prostu zacząć liczyć.
Kiedy po odliczeniu tych wszystkich wydatków, o których mowa powyżej, zostaje nam jakaś “wolna” kwota, to warto ją odkładać, np. na koncie oszczędnościowym. Pieniądze będą pomnażane na koncie, po to abyśmy mogli z nich skorzystać w momencie nadejścia kryzysu. Wtedy nie będziemy mieli wielkiego problemu z tym, że ceny poszły w górę i że może nam zabraknąć do pierwszego. A trudno być szczęśliwym, nie będąc wolnym od takich problemów. Przecież wolność w wymiarze ekonomicznym to jeden z elementów wolności osobistej, tej egzystencjalnej.
Jak oszczędzanie wspiera naszą psychikę?
Przed tego typu kłopotami chronić nas będą nasze oszczędności – ponadto dzięki nim istnieje też spora szansa, że uda nam się uniknąć konieczności pożyczania. Warto pamiętać, że w sytuacji ciężkiego kryzysu gospodarczego na ogół jest tak, że jego konsekwencje dotykają niemal wszystkich – także naszych znajomych i bliskich. Toteż należy liczyć się z tym, że w trudnym czasie to my możemy zostać poproszeni o udzielenie komuś pożyczki w sytuacji, gdy sami nie mamy tyle, ile byśmy potrzebowali. Ale jak tu odmówić komuś bliskiemu, gdy oznajmia on, że z racji utraty środków do życia nie stać go na artykuły pierwszej potrzeby?
W dobie kryzysu warto szczególnie uważnie śledzić stan konta i nader skrupulatnie planować własne wydatki. Taki plan (na dany miesiąc, sezon lub rok, a nawet dłuższy okres) pozwoli nam zachować kontrolę nad budżetem osobistym. Finansowa stabilizacja jest jednym z podstawowych warunków dobrostanu psychicznego, pozwala bowiem zachować poczucie bezpieczeństwa, niezbędną potrzebę każdego z nas – zauważa Karolina Półrola, psycholog specjalizująca się w dziedzinie finansów osobistych.
Skrupulatne i rozsądne planowanie wydatków oznacza, że nie należy pochopnie wydawać pieniędzy na rzeczy, które są nam zbędne. Może to bowiem skończyć się tak, że zabraknie nam na ważniejsze bieżące opłaty takie jak np. rachunki za energię elektryczną czy gaz. Pół biedy jeszcze o ile mieszkamy sami i mamy kogoś wśród najbliższej rodziny do kogo można się udać po pomoc. A co jeśli żyjemy w związku (np. w małżeństwie) i jesteśmy odpowiedzialni także za nasze dzieci?
Istnieją psychotesty pozwalające zbadać, które z małżonków (gdyż wbrew utartym schematom nie zawsze jest to kobieta) jest mniej rozrzutne. Wiedząc to, w sytuacji poważnego kryzysu finansów dobrze jest na krótki czas zlecić osobie skłonniejszej do oszczędzania kierowanie budżetem wspólnego gospodarstwa domowego. Pamiętając o konieczności wypracowywania kompromisu i dochodzenia do obopólnej zgody, można ją obdarzyć przywilejem posiadania „ostatniego słowa” w kwestii poważniejszych wydatków.Takie rozwiązanie pozwoli ochronić związek dwojga ludzi i szczęście rodzinne, których przecież nie można przeliczyć na pieniądze.
Aczkolwiek - jak zauważa Karolina Półrola - taki wariant to ostateczność, gdyż autorytaryzm w decydowaniu o wydatkowaniu wspólnych pieniędzy to postawa z założenia negatywna. Godzi on bowiem w wolność osobistą jednostki i może być źródłem napięć, niepotrzebnego stresu a nawet jedną z przyczyn rozpadu związku. Powszechnie wiadomo, że kwestie finansowe mogą pomóc w budowaniu partnerskich relacji, ale tylko pod warunkiem, że układają się po myśli obu stron. W przeciwnym razie mogą bardzo zaszkodzić i odbić się na zdrowiu psychicznym członków całej takiej rodziny, którą przez dłuższy czas dotyka „permanentny brak pieniędzy”.
Wymowne liczby na koncie
Dzięki oszczędzaniu oraz inwestowaniu środków, nasze finanse osobiste nie będą wtedy tak zagrożone i łatwiej będzie nam przetrwać trudne dni, miesiące a nawet lata. Możemy także korzystać z lokat terminowych - one również są bezpieczne, a dzięki nim nasze oszczędności również będą wzrastać, i będziemy mogli nimi dysponować, jeśli przyjdą ciężkie czasy. O tym, że warto oszczędzać oraz inwestować najlepiej przekonają nas przykładowe liczby z poniższej tabelki:
Ile można zaoszczędzić, regularnie odkładając niewielkie kwoty? | ||||
Okres inwestycji | Wysokość miesięcznej składki | Stopa zwrotu z inwestycji | Wartość oszczędności na koniec inwestycji | Odsetki |
12 miesięcy | 100 PLN | 3,00 % | 1 215,91 PLN | 15,91 PLN |
18 miesięcy | 150 PLN | 3,00 % | 2 752,54 PLN | 52,54 PLN |
12 miesięcy | 200 PLN | 3,50 % | 2 437,18 PLN | 37,18 PLN |
24 miesiące | 100 PLN | 4,00 % | 2 482,70 PLN | 82,70 PLN |
36 miesięcy | 200 PLN | 3,50 % | 7 523,54 PLN | 323,54 PLN |
36 miesięcy | 100 PLN | 4,00 % | 3 785.62 PLN | 185,62 PLN |
60 miesięcy | 100 PLN | 4,00 % | 6 521,40 PLN | 521,40 PLN |
źródło: porównywarka finansowa Comperia.pl | ||||
Jak widać, można zgromadzić całkiem sensowne oszczędności w dłuższym czasie, nawet jeśli odkładana kwota nie jest zbyt wielka, a oprocentowanie oferowane przez różne instytucje finansowe nie należy do najwyższych.
Na koniec podkreślmy raz jeszcze: warto systematycznie oszczędzać - wtedy nie będziemy aż tak obawiać się kryzysu. A jeśli nawet kryzys nie nadejdzie, to zawsze będziemy mogli wydać nasze oszczędności np. na upragnione wakacje.
Paweł Puchalski
Comperia.pl