Przed koniecznością wyceny własnej firmy przedsiębiorca staje najczęściej w związku z otrzymaniem wstępnej propozycji sprzedaży swojego przedsiębiorstwa. Jest to taki moment, w którym właściciel firmy musi określić wartość przedsiębiorstwa w celu weryfikacji oferowanej mu przez kupującego ceny.
Wycena firmy polega na ustaleniu faktycznej wartości przedsiębiorstwa poprzez zastosowanie odpowiednich metod wykorzystujących informacje oraz dane finansowe. W przypadku firm wystawionych na sprzedaż szacunku ich wartości dokonuje się na podstawie trzech metod:
- dochodowej,
- majątkowej,
- porównawczej.
Każda z powyższych metod ma zastosowanie do innych informacji o firmie. W związku z tym korzystanie z tylko jednej metody wyceny może być niemiarodajne, dlatego najlepiej jest zastosować kilka metod jednocześnie.
Metoda dochodowa
W metodzie dochodowej podstawą wyceny jest prognoza przyszłych dochodów z działalności, zdyskontowanych oczekiwaną stopą zwrotu. Wartość firmy określa się na podstawie wartości zaczerpniętej ze wszystkich obrotów finansowych, które przedsiębiorstwo uzyska w przyszłości.
Metoda dochodowa stosowana w wycenie przedsiębiorstwa uważana jest za praktyczną, a także dającą wyniki obrazujące najbardziej realną wartość firmy. Najtrudniejsze w tej metodzie jest prawidłowe oszacowanie przyszłych dochodów przedsiębiorstwa. Bardzo ważne jest, by dokonać wyceny na podstawie rzetelnych danych, uzyskanych z analizy źródeł dochodu przedsiębiorstwa i rynku, na którym działa firma.
Metoda majątkowa
W metodzie majątkowej podstawą wyceny są zasoby majątkowe firmy. Wartość firmy określana jest jako całkowita wartość posiadanych aktywów obniżona o kwotę zobowiązań.
Za główną wadę tej metody uważa się wykorzystanie danych zawartych w sprawozdaniach finansowych, nie podważając ich wiarygodności. Dodatkowym błędem metody majątkowej jest nieuwzględnianie ważnych elementów majątku, typu znaki towarowe, know-how, baza stałych kontrahentów, doświadczenia oraz umiejętności zatrudnianych w firmie specjalistów itp.
Podejście porównawcze
Podejście porównawcze polega na dokonaniu szacunkowej wyceny firmy na podstawie porównywania jej z innymi przedsiębiorstwami działającymi w takiej samej lub podobnej branży. Podstawą wyceny jest wybór firm porównywalnych oraz mierników ekonomiczno-finansowych.
Metoda porównawcza uważana jest za najprostszy i najbardziej rzetelny sposób wyceny firmy.