Decyzje Rady Polityki Pieniężnej o wysokości stóp procentowych NBP odziałują na cały rynek finansowy. Jak w ostanim miesiącu giełdy reagowały na doniesienia związane ze zmianami stóp procentowych zarówno na polskiej jak i światowych giełdach? Czy w sytuacji oczekiwania na wzrost stawek warto kupować fundusze?
W ostatnich tygodniach pisaliśmy o zależnościach między wysokością stóp procentowych a zachowaniem rynku kredytów oraz produktów depozytowych. Dla przypomnienia wzrost stóp procentowych prowadzi do zwiększenia oprocentowania lokat oraz, niestety wysokości rat. Dziś czas na giełdę i fundusze...
Polska na tle świata
Na początku warto zastanowić się nad wydarzeniami ostatnich kilku tygodni dotyczącymi zmian stóp procentowych, by móc przeanalizować reakcje światowych giełd na analogiczne wydarzenia. Warto dodatkowo zaznaczyć, iż w erze globalizacji warszawski parkiet jest bardzo podatny na informacje płynące z gospodarek światowych. Oznacza to, że czasami dane makroekonomiczne z Ameryki mogą przesłonić ważne decyzje na lokalnym podwórku.
W kalendarzu ostatnich tygodni mamy komunikat wydany przez RPP 27 października o pozostawieniu stóp procentowych na niezmienionym poziomie. Tydzień później (3 listopada) FED postanawia poluzować politykę monetarną i wpompować w amerykańską gospodarkę bagatela 600 mld usd. Decyzja ta nieznacznie odbiegała od prognoz. Zarzucenie rynku pieniędzmi to tak jak obniżenie ceny jego pozyskania, a więc pośrednio redukcja stóp. Po siedmiu dniach rynki zostają zdominowane informacją ze wschodu. Chińskie dane o przyspieszającej inflacji przewyższyły prognozy. Inwestorzy zaczęli się obawiać bardzo prawdopodobnego wzrostu stóp. Prognoza ta była słuszna i ziściła się tydzień później.
Prześledźmy teraz wykresy polskiej, amerykańskiej i chińskiej giełdy, zwracając szczególną uwagę na wyżej wymienione wydarzenia. Dzięki temu łatwiejsze będzie przewidzenie, jak rynek zareaguje po posiedzeniu RPP. 
Decyzja Rady Polityki Pieniężnej wpłynęła pozytywnie na GPW. Doniesienia z Ameryki na początku listopada miały już charakter globalny i widać wyraźnie silny impuls wzrostu i falę optymizmu przelewającą się przez światowe rynki. Tak więc obniżka stóp procentowych jest bardzo dobrze odbierana przez rynek. Sytuację odwrotną można zaobserwować w niedalekiej przeszłości. 11 listopada, właściwie przesądzona podwyżka stóp procentowych spowodowana wysoką inflacją, przyniosła znaczną wyprzedaż akcji i pogarszające się nastroje inwestorów. Pesymizm ten szybko pojawił się w Ameryce oraz na warszawskim parkiecie, gdzie blisko tydzień trwały spadki. W Chinach indeks Hang Seng stracił w ciągu pięciu dni ponad 7 proc.! Tym razem rynek wyprzedził podwyżkę stawek procentowych, która nastąpiła 19 listopada.
Oczywiście poza tymi pojedynczymi wydarzeniami na giełdy napłynęło w ostatnim miesiącu dużo więcej informacji. Przykładem może być choćby debiut GPW 9 listopada, który dał sporo zarobić i mógł pomóc rynkowym bykom. Data ta stanowi lokalne maksimum na powyższym wykresie WIG 20.
Modelowo jednak wzrost stóp procentowych powinien być impulsem do spadków na giełdzie lub wspomagać giełdowych niedźwiedzi i odwrotnie (w przypadku spadku stóp). Równie ważne są oczekiwania rynku. Jeżeli rzeczywisty wzrost stóp będzie niższy od spodziewanego, gracze mogą taką informację odebrać pozytywnie i niewykluczona jest zwyżka na parkietach (w uproszczeniu taką sytuację możemy potraktować jako spadek stawek procentowych).
Sytuacja walut
Giełda walutowa niestety nie zachowywała się książkowo. Teoretycznie decyzja FED-u powinna osłabić dolara i zapoczątkować długi trend wzrostowy na parze EUR/USD. Jednakże wartość poszczególnych walut zależy od wielu innych czynników. Najważniejszą sprawą jest, który z nich w danej sytuacji dominuje. W tym przypadku istotniejszą kwestią okazała się zapewne niepewna sytuacja w strefie euro spowodowana głównie niepokojem o zadłużenie krajów peryferyjnych. I tak EUR/USD zamiast rosnąć, przez ostatnie dwa tygodnie znajdowało się w trendzie spadkowym.
Warto na tym przykładzie pamiętać, że zmiany stóp procentowych wcale nie muszą mieć tak oczywistego wpływu zarówno na waluty jak i giełdę, a teoria może niekiedy rozminąć się z rzeczywsitością.
Czy kupować fundusze?
Z jednej strony zacieśnianie polityki monetarnej w Chinach, problemy z zadłużeniem krajów Unii Europejskiej czy konflikt na półwyspie koreańskim wprowadza na rynki pesymizm. Także w Polsce wzrost stóp procentowych może w najbliższych miesiącach wpłynąć na wyprzedaż akcji na giełdzie. Z drugiej zaś strony wzrastająca inflacja jest także sygnałem szybkiego rozwoju gospodarek, co w długim okresie może przynieść zyski. W obecnej sytuacji dobrym pomysłem może być kupno funduszy opartych o ceny surowców, gdyż rozwijające się gospodarki powinny zgłaszać na nie większe zapotrzebowanie.
Czy stopy wzrosną?
W listopadzie RPP postanowiła pozostawić stopy procentowe na niezmienionym poziomie. Przyczyny takiej decyzji można doszukiwać się w ilościowym luzowaniu polityki monetarnej przez FED i brakiem decyzji pozostałych banków centralnych. Listopadowe podniesienie stóp mogłoby niekorzystnie wpłynąć na sytuację złotego.Nie mniej jednak w ciągu najbliższych miesięcy wydaje się to być nieuniknione.
Teraz już wiesz jak rynki powinny reagować na wzrost lub spadek stóp procentowych. Najbliższe decyzje RPP powinny być znane już 22 grudnia!
Marcin Zienkiewicz
Analityk Comperia.pl