Pracodawca może dyscyplinować pracownika na różne sposoby. Przyjemniejszą - zwłaszcza dla podwładnego - metodą na pewno są premie i nagrody. W niektórych sytuacjach pracodawca może także wyciągnąć przykre konsekwencje względem pracownika. Sprowadźmy, jakie konsekwencje pojawią się w przypadku nagany.
W niektórych przypadkach pracodawca nawet po wręczeniu pracownikowi nagany może go zwolnić dyscyplinarnie bez zachowania okresu wypowiedzenia. Taka decyzję może podjąć tylko w ciągu miesiąca.
Kary majątkowe i niemajątkowe
W Kodeksie pracy do wykorzystania przez pracodawcę są przewidziane dwa główne rodzaje kar porządkowych:
- niemajątkowe, czyli upomnienie i nagana,
- majątkowe, czyli kary pieniężne.
Za co kara?
Najczęściej stosowane przez pracodawców są sankcje niemajątkowe, ponieważ mają szerokie zastosowanie. Kary majątkowe nakłada się na ogół tylko w niektórych przypadkach, np.:
- za nieprzestrzeganie przepisów BHP lub przeciwpożarowych,
- opuszczenie miejsca pracy bez podania usprawiedliwienia,
- stawienie się w miejscu pracy w stanie nietrzeźwym lub spożywanie alkoholu w czasie pracy.
Ostateczne pracodawca sam decyduje, w jaki sposób wyciągnie konsekwencje względem swojego pracownika.
Ciężkie naruszenie obowiązków
Pracodawca może rozwiązać umowę z winy pracownika bez wypowiedzenia w przypadku ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych. Kodeks pracy dokładnie nie definiuje pojęcia ciężkiego naruszenia, jednak zgodnie z dotychczasowym orzecznictwem oznacza ono umyślne działanie, zaniechanie albo rażące niedbalstwo.
Dostałeś naganę? I tak możesz wylecieć!
Zwolnienie dyscyplinarne oraz za wypowiedzeniem może zastosować pracodawca nawet w przypadku wcześniejszego ukarania pracownika karą porządkową. Powodem zwolnienia może być to samo zdarzenie, za które pracownik został już ukarany upomnieniem, naganą lub karą pieniężną. W takiej sytuacji pracodawca ma tylko miesiąc na zwolnienie podwładnego po uprzednim udzieleniu mu kary porządkowej.
Nagana znika z akt
Według Kodeksu pracy pisemna nagana powinna być usunięta z akt osobowych pracownika po roku jego nienagannej pracy, pozbawiając w ten sposób pracodawcę pretekstu do wypowiedzenia mu umowy o pracę z tytułu wcześniejszego przewinienia.
Zgodnie z Kodeksem pracy kara porządkowa nie może być stosowana po upływie dwóch tygodni od uzyskania informacji o naruszeniu obowiązku pracowniczego i po upływie trzech miesięcy od dopuszczenia się tego naruszenia.
Pracownik, który uważa, iż niesłusznie został ukarany, np. naganą, może skorzystać z procedury odwoławczej, jeżeli zastosowana kara narusza obowiązujący porządek prawny. Sprzeciw winien być wniesiony w terminie 7 dni od chwili zawiadomienia go o ukaraniu.