W trakcie kryzysu finansowego, kiedy ceny akcji na giełdach całego świata mocno straciły na wartości, klienci wielu funduszy inwestycyjnych stracili miliony złotych. Są jednak podmioty, które potrafiły wykorzystać globalne spowolnienie do osiągnięcia wysokich stóp zwrotu. Chodzi o fundusze hedgingowe, których działalność znacznie różni się od tradycyjnych funduszy inwestycyjnych. Czym są fundusze hedgingowe, jak zarabiają i czy można w nie inwestować w Polsce? Sprawdź!
„Hedgingowy” nie znaczy bezpieczny
W pierwszej chwili nazwa funduszu hedgingowego może wielu niedoświadczonych inwestorów wprowadzić w błąd. Hedge z angielskiego oznacza „zabezpieczać”, co by wskazywało na to, że fundusze hedgingowe inwestują ostrożnie, aby zabezpieczyć kapitał przed utratą wartości. Nic bardziej mylnego – fundusze typu hedge należą do najbardziej ryzykownych funduszy wykorzystujących niekonwencjonalne metody pomnażania kapitału. Skąd więc taka nazwa?
W pierwszej chwili nazwa funduszu hedgingowego może wielu niedoświadczonych inwestorów wprowadzić w błąd. Hedge z angielskiego oznacza „zabezpieczać”, co by wskazywało na to, że fundusze hedgingowe inwestują ostrożnie, aby zabezpieczyć kapitał przed utratą wartości. Nic bardziej mylnego – fundusze typu hedge należą do najbardziej ryzykownych funduszy wykorzystujących niekonwencjonalne metody pomnażania kapitału. Skąd więc taka nazwa?
Po prostu głównym celem funduszy hedgingowych jest ograniczenie ryzyka wahań wartości udziałów w funduszu oraz zabezpieczenie przed wahaniami koniunktury. Fundusze hedge mają za zadanie zarabiać bez względu na sytuację rynkową, zarówno w czasie hossy jak i bessy. Nie posiadając właściwie żadnych ograniczeń inwestycyjnych, lokują swoje pieniądze w najbardziej wyrafinowane aktywa finansowe, które są niedostępne dla zwykłych funduszy inwestycyjnych. Cechują się przy tym bardzo wysokim ryzykiem inwestycyjnym.
Jak działają fundusze hedgingowe?
Dlaczego fundusze hedge mają tak wielką swobodę w inwestowaniu? Pod względem formy prawnej fundusze hedgingowe zazwyczaj występują jako osobne spółki prawa handlowego, które nie podlegają surowym przepisom dotyczącym zwykłych funduszy. Ponadto wiele funduszy hedgingowych zarejestrowanych jest za granicą, w krajach o bardzo liberalnym prawie finansowym czy też w tzw. rajach podatkowych. Dzięki temu ich działania nie są prawie w ogóle kontrolowane, mogą bez ograniczeń handlować instrumentami pochodnymi, stosować krótką sprzedaż, arbitraż, dźwignię finansową. W ich portfelach inwestycyjnych można znaleźć wszystko, na czym można sporo zarobić.
Dlaczego fundusze hedge mają tak wielką swobodę w inwestowaniu? Pod względem formy prawnej fundusze hedgingowe zazwyczaj występują jako osobne spółki prawa handlowego, które nie podlegają surowym przepisom dotyczącym zwykłych funduszy. Ponadto wiele funduszy hedgingowych zarejestrowanych jest za granicą, w krajach o bardzo liberalnym prawie finansowym czy też w tzw. rajach podatkowych. Dzięki temu ich działania nie są prawie w ogóle kontrolowane, mogą bez ograniczeń handlować instrumentami pochodnymi, stosować krótką sprzedaż, arbitraż, dźwignię finansową. W ich portfelach inwestycyjnych można znaleźć wszystko, na czym można sporo zarobić.
Tak wielkie możliwości inwestycyjne są z pewnością kuszące dla wielu inwestorów. Jednak wejście do funduszu hedgingowego nie jest takie łatwe, często wymaga zaangażowania min. 1 mln dolarów.
Ważną cechą większości funduszy hedgingowych jest charakterystyczny sposób pobierania opłat od klientów. Wielkość tych opłat uzależniona jest od wielkości zysku wypracowanego przez fundusz. Ponadto dodatkowym czynnikiem zachęcającym zarządzających do osiągania dodatnich wyników jest fakt, iż przeważnie zarządzający posiadają znaczne udziały finansowe w kapitałach swoich funduszy.
Ile zarabiają fundusze hedgingowe?
Fundusze hedge stosują mnóstwo zróżnicowanych strategii, dlatego podczas gdy część z nich zarabia krocie, inne mogą balansować na skraju bankructwa. Inwestor wchodzący do takiego funduszu musi zdawać sobie sprawę, że podejmuje wysokie ryzyko, dlatego inwestowany kapitał powinien stanowić tylko niewielką (10-15 proc.) część jego majątku. Chętnych na ponadprzeciętne zyski jednak nie brakuje. Zachęcają ich takie spektakularne przypadki, jak choćby historia funduszu Quantum, który podczas spekulacyjnego ataku na brytyjskiego funta w 1992 r. zarobił niemal miliard dolarów amerykańskich. Nie wszystkim idzie tak dobrze, w 2006 r. fundusz Amaranth w ciągu kilkunastu dni stracił ok. 5 mld dolarów.
Fundusze hedge stosują mnóstwo zróżnicowanych strategii, dlatego podczas gdy część z nich zarabia krocie, inne mogą balansować na skraju bankructwa. Inwestor wchodzący do takiego funduszu musi zdawać sobie sprawę, że podejmuje wysokie ryzyko, dlatego inwestowany kapitał powinien stanowić tylko niewielką (10-15 proc.) część jego majątku. Chętnych na ponadprzeciętne zyski jednak nie brakuje. Zachęcają ich takie spektakularne przypadki, jak choćby historia funduszu Quantum, który podczas spekulacyjnego ataku na brytyjskiego funta w 1992 r. zarobił niemal miliard dolarów amerykańskich. Nie wszystkim idzie tak dobrze, w 2006 r. fundusz Amaranth w ciągu kilkunastu dni stracił ok. 5 mld dolarów.
Statystyki wskazują, że fundusze hedgingowe są dobrą formą inwestycji, kiedy tradycyjne formy pomnażania kapitału zawodzą. Dowodem jest ostatni kryzys finansowy. Podczas gdy wyceny tradycyjnych funduszy mocno zniżkowały, wiele funduszy hedge przeżywało rozkwit i dało zarobić w skali roku dobrych kilkadziesiąt procent. Jednak w momencie, kiedy na rynkach akcji zapanowała hossa, zwykłe fundusze były już bardziej dochodowe.
Multistrategie
Tradycyjne fundusze inwestycyjne działają w oparciu o szczegółowo określoną politykę inwestycyjną, która wąsko określa zakres instrumentów finansowych, w które dany fundusz może zainwestować. Polityka inwestycyjna musi być realizowana konsekwentnie, nawet jeśli w ewidentny sposób przynosi znaczne straty. W przypadku funduszy hedgingowych sprawa wygląda całkiem inaczej. Fundusze hedge stosują tzw. multistrategie, a więc elastycznie dostosowują swoje decyzje do bieżącej sytuacji rynkowej i inwestują wszędzie tam, gdzie widzą możliwość uzyskania wysokiej stopy zwrotu. Do najważniejszych strategii funduszy hedgingowych należą m.in.:
Tradycyjne fundusze inwestycyjne działają w oparciu o szczegółowo określoną politykę inwestycyjną, która wąsko określa zakres instrumentów finansowych, w które dany fundusz może zainwestować. Polityka inwestycyjna musi być realizowana konsekwentnie, nawet jeśli w ewidentny sposób przynosi znaczne straty. W przypadku funduszy hedgingowych sprawa wygląda całkiem inaczej. Fundusze hedge stosują tzw. multistrategie, a więc elastycznie dostosowują swoje decyzje do bieżącej sytuacji rynkowej i inwestują wszędzie tam, gdzie widzą możliwość uzyskania wysokiej stopy zwrotu. Do najważniejszych strategii funduszy hedgingowych należą m.in.:
• long/short equity – przyjmowanie długich i krótkich pozycji na rynku akcji, kupno akcji niedowartościowanych oraz sprzedaż na krótko akcji przewartościowanych,
• dedicated short bias – gra wyłącznie na spadek cen akcji,
• convertible arbitrage – wykorzystywanie różnic i błędów w wycenie akcji oraz obligacji zamiennych na te akcje,
• fixed income directional – wykorzystywanie wahań cen instrumentów o stałym dochodzie,
• fixed income arbitrage – strategia tylko pozornie podobna do poprzedniej, opiera się na wychwytywaniu błędów w wycenie instrumentów o stałym dochodzie tego samego emitenta,
• event driven – wykorzystywanie ważnych zdarzeń w spółkach, mających wpływ na ich wycenę, np. ogłoszenie przejęcia często prowadzi do spadku cen akcji oferenta oraz wzrostu cen akcji podmiotu przejmowanego.
Fundusze hedgingowe w Polsce
Ze względu na surowy charakter polskiego prawa finansowego w Polsce nie ma typowych funduszy hedgingowych. Klienci na naszym rynku mają jedynie dostęp do tzw. funduszy alternatywnych, których działalność jest zbliżona do działalności funduszy hedge, lecz oscyluje w ramach obowiązujących przepisów. Należą do nich m.in. fundusze zamknięte oferowane przez SuperFund TFI, Investors TFI oraz Opera TFI. Fundusze SuperFund inwestują w tytuły uczestnictwa luksemburskich funduszy hedgingowych Quadriga Superfund SICAV. Decyzje inwestycyjne podejmowane są przez w pełni zautomatyzowane systemy informatyczne, wykorzystujące skomplikowane formuły matematyczne do analizowania rynkowych zmian cen prognozowania przyszłych ruchów. Minimalna wartość inwestycji wynosi 40 tys. euro. Fundusze Investors TFI oraz Opera TFI są już typowo krajowymi funduszami, które nastawione są na osiąganie absolutnej stopy zwrotu przy wykorzystaniu dozwolonych w Polsce technik inwestycyjnych. Próg wejścia do tych funduszy już nie jest aż tak wysoki i wynosi często ok. kilku tys. zł.
• dedicated short bias – gra wyłącznie na spadek cen akcji,
• convertible arbitrage – wykorzystywanie różnic i błędów w wycenie akcji oraz obligacji zamiennych na te akcje,
• fixed income directional – wykorzystywanie wahań cen instrumentów o stałym dochodzie,
• fixed income arbitrage – strategia tylko pozornie podobna do poprzedniej, opiera się na wychwytywaniu błędów w wycenie instrumentów o stałym dochodzie tego samego emitenta,
• event driven – wykorzystywanie ważnych zdarzeń w spółkach, mających wpływ na ich wycenę, np. ogłoszenie przejęcia często prowadzi do spadku cen akcji oferenta oraz wzrostu cen akcji podmiotu przejmowanego.
Fundusze hedgingowe w Polsce
Ze względu na surowy charakter polskiego prawa finansowego w Polsce nie ma typowych funduszy hedgingowych. Klienci na naszym rynku mają jedynie dostęp do tzw. funduszy alternatywnych, których działalność jest zbliżona do działalności funduszy hedge, lecz oscyluje w ramach obowiązujących przepisów. Należą do nich m.in. fundusze zamknięte oferowane przez SuperFund TFI, Investors TFI oraz Opera TFI. Fundusze SuperFund inwestują w tytuły uczestnictwa luksemburskich funduszy hedgingowych Quadriga Superfund SICAV. Decyzje inwestycyjne podejmowane są przez w pełni zautomatyzowane systemy informatyczne, wykorzystujące skomplikowane formuły matematyczne do analizowania rynkowych zmian cen prognozowania przyszłych ruchów. Minimalna wartość inwestycji wynosi 40 tys. euro. Fundusze Investors TFI oraz Opera TFI są już typowo krajowymi funduszami, które nastawione są na osiąganie absolutnej stopy zwrotu przy wykorzystaniu dozwolonych w Polsce technik inwestycyjnych. Próg wejścia do tych funduszy już nie jest aż tak wysoki i wynosi często ok. kilku tys. zł.
Comperia.pl