System gospodarczy to w budownictwie samodzielna budowa domu, „własnymi rękami”, bez korzystania z usług jednego generalnego wykonawcy.
Inwestor chcący wybudować na danej działce dom ma do wyboru dwie drogi - wynajęcie firmy budowlanej, która byłaby odpowiedzialna za realizację całej inwestycji, albo samodzielną budowę. Ten drugi sposób określany jest jako budowa systemem gospodarczym.
System gospodarczy polega na samodzielnym wykonywaniu prac budowlanych, albo zatrudnieniu fachowców do wykonania poszczególnych etapów. Z tego powodu wymaga od inwestora znacznie większego zaangażowania czasowego związanego z poszukiwaniem wykonawców, dogrywaniem terminów, negocjacjami cenowymi, a także nadzorem nad prowadzonymi pracami. Innymi zadaniami osoby, która wybiera system gospodarczy, są m.in. wybór, zakup i transport materiałów budowlanych.
Z drugiej strony, budowa systemem gospodarczym jest tańsza od powierzenia całej budowy jednego generalnemu wykonawcy - gdyż wiele prac inwestor może wykonać samemu albo np. z pomocą rodziny czy sąsiadów. Wymaga to jednak specjalistycznej wiedzy i doświadczenia z zakresu budownictwa. Należy także pamiętać, że wykonywanie niektórych prac, np. z zakresu instalacji elektrycznej, gazowej czy wodno-kanalizacyjnej, wymaga odpowiednich uprawnień.
Choć generalny wykonawca może posiadać np. pewne zniżki w sklepach budowlanych, to jednak sam także musi opłacić poszczególnych podwykonawców, stąd koszt jego pracy jest wyższy. To jednak na nim spoczywa już kwestia doboru podwykonawców i ich nadzoru.
Obowiązkiem każdego inwestora, także takiego, który decyduje się na budowę systemem gospodarczym, jest zatrudnienie kierownika budowy. Jego zadaniem jest m.in. nadzór nad prowadzonymi pracami budowlanymi i pilnowanie zasad bezpieczeństwie na budowie. Możliwe jest też skorzystanie z usług inspektora nadzoru inwestorskiego.
Rozpoczynając inwestycję, należy wystąpić o wydanie dziennika budowy. To rejestr wykonywanych prac budowlanych. W okresie budowy za jego prawidłowe wypełnianie jest odpowiedzialny kierownik budowy.