Każdy może ustanowić pełnomocnika do posiadanego w banku konta, a także może określić zakres nadanych w ten sposób uprawnień. Co jednak staje się z prawami pełnomocnika po śmierci właściciela rachunku?
Nie należy mylić współwłasności konta z wydanym do niego pełnomocnictwem. Pełnomocnik nigdy nie nabędzie takich praw, jakie posiada współwłaściciel rachunku bankowego.
Ustanowienie pełnomocnictwa
Pełnomocnictwo to upoważnienie innej osoby do korzystania z naszego rachunku bankowego oraz ze środków na nim zgromadzonych. Właściciel konta może udzielić pełnomocnictwa pełnego albo rodzajowego. W pierwszym przypadku pełnomocnik może dokonywać prawie wszystkich operacji, które przysługują właścicielowi ROR-u, z wyjątkiem.:
- udzielania dalszych pełnomocnictw,
- podpisywania nowych lub zmieniania już istniejących umów,
- składania wniosków o wydanie nowej karty płatniczej,
- ustanawianie dyspozycji na wypadek śmierci.
W przypadku pełnomocnictwa rodzajowego właściciel konta sam określa dokładny zakres praw, jakimi będzie dysponował pełnomocnik. Musi to zostać dokładnie i jednoznacznie opisane w umowie pełnomocnictwa.
Pełnomocnictwa udziela się na piśmie. Można wykorzystać do tego specjalne formularze, które otrzymamy w każdym oddziale banku albo znajdziemy na stronach internetowych poszczególnych instytucji finansowych. Pismo można złożyć osobiście w oddziale banku lub przesłać pocztą, ale pamiętajmy, że podpis musi być poświadczony albo przez pracownika banku, albo przez notariusza.
Warto jeszcze dodać, że pełnomocnikiem może zostać każdy, nawet nie posiadając pełnej zdolności do czynności prawnych. Może to być zatem również osoba niepełnoletnia (ale musi posiadać minimum 13 lat) lub niespokrewniona.
Śmierć właściciela konta
Pełnomocnictwo zachowuje ważność na okres życia właściciela konta (chyba, że zostanie przez niego odwołane). Z chwilą śmierci właściciela rachunku bankowego wszelkie pełnomocnictwa wygasają. Nawet, jeśli bank jeszcze nie wie o śmierci posiadacza rachunku, a pełnomocnik wypłaci pieniądze, dopuści się przestępstwa, w skutek czego instytucja finansowa będzie mogła zażądać zwrotu pobranych przez niego środków.
Wyjątkiem jest sytuacja, gdy pełnomocnik żąda wypłaty środków na pokrycie kosztów pogrzebu, dysponując odpowiednimi rachunkami i fakturami - zgodnie z art. 55 Prawa bankowego. Wtedy instytucja finansowa musi wypłacić pieniądze na koszty pogrzebu, maksymalnie do wysokości salda rachunku. Do pozostałych pieniędzy mają dostęp jedynie spadkobiercy, ewentualnie osoby, co do których za życia właściciel konta wydał dyspozycję na wypadek śmierci. W tym ostatnim przypadku mogą to być małżonkowie, rodzeństwo zmarłego, jego wstępni (dzieci, wnuki) lub zstępni (rodzice, dziadkowie).