Już niecały miesiąc pozostał do wejścia w życia uchwalonego pod koniec grudnia podatku bankowego. Zgodnie z zapisami ustawy obciążenie to ma obowiązywać od lutego 2016 roku, a jego wysokość to 0,44 proc. liczone od wartości zgromadzonych przez banki aktywów. Czy wprowadzenie tej daniny wpłynie negatywnie na rynek kredytów hipotecznych? Porównywarka finansowa Comperia.pl przygotowała krótką analizę tej sytuacji.
Pomysł podatku był znany
Pomysł opodatkowania banków pojawiał się w mediach jeszcze przed ubiegłorocznymi wyborami parlamentarnymi. Co więcej, partia która obecnie posiada większość w sejmie mówiła otwarcie, że na pewno wprowadzi takie obciążenie a mimo to wygrała jesienne wybory. Czyżby Polacy chcieli w ten sposób "ukarać" banki za ich "silniejszą" pozycję? Może tak, może nie - prawda zawsze leży po środku.
Pewne jest jednak to, że wprowadzenie wspomnianego podatku wpłynęło negatywnie na ceny produktów hipotecznych oferowanych przez banki. Jeszcze przed uchwaleniem tej opłaty część instytucji podniosła stosowane przez siebie marże kredytowe (mBank, Bank Pekao, Eurobank, Getin Noble Bank, Raiffeisen Polbank, BPH, Deutsche Bank, Citi Handlowy), co analogicznie przełożyło się na wzrost średniego odczytu tego parametru.
Na początku grudnia ubiegłego roku średnia marża hipoteczna dla 30-letniego kredytu na kwotę 300 tys. zł z 20 proc. wkładem własnym wynosiła 1,98 proc. Aktualnie zmienna ta przyjmuje wartość o 0,13 pkt. proc. wyższą, czyli jest równa 2,11 proc.
Wzrost marż kredytowych sprawił, że w analizowanym okresie podwyższeniu uległo także średnie oprocentowanie rzeczywiste zobowiązań mieszkaniowych. Dla przedstawionego powyżej przykładu (30-letni kredyt na 300 tys. zł z 20 proc. wkładem własnym) ostatni odczyt RRSO wyniósł 4,07 proc., podczas gdy na początku grudnia oscylował w granicach 3,96 proc. Wpływ podatku jest zatem więcej niż zauważalny.
Podwyżki marż dotyczą wyłącznie nowych kredytów hipotecznych. Marże osób, które już spłacają swoje zobowiązania nie podlegają zmianom.
Ile to będzie w złotych?
Marża kredytowa wraz z wybraną stopą rynkową WIBOR (najczęściej WIBOR3M) stanowi oprocentowanie każdego kredytu hipotecznego. W związku z tym, że przez cały grudzień ubiegłego roku ten drugi parametr przyjmował (i nadal przyjmuje) stałą wartość 1,72 proc., to na wzrost ceny kredytów mieszkaniowych miały wpływ wyłącznie zmiany poziomu marż.
I tak, osoba zainteresowana 30-letnim kredytem mieszkaniowym na kwotę 240 tys. złotych w ostatnim miesiącu 2015 roku, kiedy średnia marża hipoteczna wynosiła 1,98 proc. płaciła ratę w wysokości 1104 złote. Obecnie po podwyżkach przeprowadzonych przez banki (marża = 2,11 proc.) wysokość raty nowo zaciąganego zobowiązania na taką samą kwotę wynosi o 18 złotych więcej, czyli 1122 złote. Z kolei podwyżka marży np. o 0,5 p.p., bo taka i nawet większa była skala wzrostów w bankach, przekłada się na raty nowych kredytów wyższe o ok. 70 zł niż przed zmianami.
Podsumowanie
Wprowadzenie podatku od aktywów wpłynie negatywnie na koszty związane z zaciąganiem kredytów hipotecznych. Już teraz, po podwyżkach marż kredytowych przeprowadzonych tylko przez wybrane banki podwyższeniu uległo miesięczne obciążenie związane ze spłatą takich zobowiązań. Na większe "atrakcje" przyjdzie nam poczekać do końca pierwszego kwartału, kiedy to banki na dobre zdadzą sobie sprawę ile tak naprawdę kosztuje ich nowe obciążenie.
Autor: Jacek Kasperczyk
Comperia.pl